17 april 2014

Gabriel García Márquez


87, Mexico-Stad, 17 april, longontsteking

Colombiaans (scenario)schrijver en journalist. Winnaar van de Nobelprijs voor de literatuur in 1982 was de meest toonaangevende Latijns-Amerikaanse auteur van de 20ste eeuw. Het categoriseren van zijn werk als “magisch-realistisch” kan aanleiding geven tot misverstanden: hij koos niet zoals Europese magisch-realisten voor een kunstmatig stijlmiddel, maar beschreef de magische wereld uit zijn geboortestreek zoals hij die kende. Hij begon zijn schrijfloopbaan als journalist, ook als filmrecensent voor de Colombiaanse krant El Espectador (1954-55). Politiek balling in onder meer Cuba, de Verenigde Staten en Mexico. Was in persoonlijke en politieke vriendschap vanaf de revolutie (1959) nauw verbonden met Fidel Castro. Medeoprichter in 1986 van de Internationale Filmschool voor studenten uit ontwikkelingslanden in het Cubaanse San Antonio de los Baños. De romans van Márquez zijn vaak verfilmd, soms naar een scenario van de oorspronkelijke auteur. Zo bewerkte ‘Gabo’ het originele scenario voor Eréndira (Ruy Guerra, 1983) eerst tot een in 1978 gepubliceerde novelle.
Andere films waarvan hij zelf het scenario (mee)schreef waren de Colombiaanse korte film La langosta azul (tevens regie, samen met Álvaro Cepeda Samudio, Enrique Grau Araújo en Luis Vicens), daarna, overwegend in Mexico El gallo de oro (samen met onder meer Carlos Fuentes; Roberto Gavaldón, 1964), de western Tiempo de morir (samen met Fuentes; Arturo Ripstein, 1966), 4 contra el crimen (Sergio Véjar, 1968), Presagio (Luis Alcoriza, 1975), het Cubaanse María de mi corazón (Jaime Humberto Hermosillo, 1979), El año de la peste (Felipe Cazals, 1979),  het Spaans-Braziliaanse Fabula de la bella palomera (Guerra, 1988), Un señor muy viejo con unas alas enormas (competitie Venetië; Fernando Birri, 1988), het Cubaanse Cartas del parque (Tomás Gutiérrez Alea, 1989), het Colombiaanse Milagro en Roma (Lisandro Duque Naranjo, 1989), het Venezolaanse Un domingo feliz (Olegario Barrera, 1989), Oedipo alcalde (Jorge Alí Triana, 1996), Los niños invisibles (Naranjo, 2001) en de Argentijnse documentaire ZA 05. Lo viejo y lo nuevo (Birri, 2006).
De verfilmingen van Márquez’ romans stellen over het algemeen enigszins teleur, vooral naarmate ze dicht bij het literaire origineel blijven. Het meest interessant is wellicht de zeer vrije, Japanse bewerking van Cien años de soledad/Honderd jaar eenzaamheid, die Akira Kurosawa niet aandurfde, maar zijn meer experimenteel georiënteerde landgenoot Shuji Terayama wel: Saraba hakobune/Farewell to the Ark (competitie Cannes 1984). Andere verfilmingen waren onder meer En este pueblo na hay ladrones (Alberto Isaac, 1965),
La viuda de Montiel (competitie Berlijn; Miguel Littin, 1979), Cronaca di una morte annunciata/Kroniek van een aangekondigde dood (competitie Cannes; Francesco Rosi, 1987),  Yo soy el que tú buscas (Jaime Chávarri, 1989), El verano de la señora Forbes (Hermosillo, 1989), El coronel no tiene quien le escriba/De kolonel ontvangt geen post (Ripstein, 1999), O veneno da madrugada (naar de roman La mala hora; Guerra, 2005), Love in the Time of Cholera (Mike Newell, 2007), het Costa-Ricaanse Del amor y otros demonios (Hilda Hidalgo, 2009) en Memoria de mis putas tristes (Henning Carlsen, 2011).  Vader van de Amerikaanse regisseur, producent en cameraman Rodrigo Garcia, die ook veel afleveringen van kwalitatief hoogwaardige tv-series regisseert.


Geen opmerkingen:

Een reactie posten