James Gandolfini

51, Rome, 19 juni, hartaanval

 

Amerikaans acteur. Zeldzaam charismatisch acteur, met een even vadsige als gevaarlijke uitstraling: the man you love to fear, een krokodil met een gecompliceerd karakter. Misschien wel het grootste compliment na het overlijden van Gandolfini twitterde Bryan Cranston, die de hoofdrol speelt in Breaking Bad, verdedigbaar als de op een na beste moderne televisieserie, na The Sopranos: volgens Cranston zou zijn Walter White niet bestaan hebben zonder het voorbeeld van Gandolfini’s Tony Soprano. Het personage van een maffiabaas en huisvader met angstaanvallen en een psychoanalytische behandelde identiteitscrisis staat inderdaad model voor de gelaagdheid van de hedendaagse kwaliteitsserie. De rol bezorgde hem drie Emmy’s en een Golden Globe.

Voordat de in New Jersey geboren theateracteur, die de rol van Robert DeNiro in Mean Streets (Martin Scorsese, 1973), de hoofdrol verwierf in zes seizoenen van David Chases HBO-serie The Sopranos (1999-2007), was hij al in enkele films opgevallen, met name als de huurmoordenaar Virgil in het door Quentin Tarantino geschreven True Romance (Tony Scott, 1993). Zijn filmdebuut was minder opvallend, als een broeder in een gekkenhuis, in het obscure Shock! Shock! Shock! (Arn McConnell en Todd Rutt, 1987). Tot zijn overige vroege films behoren The Last Boy Scout (Scott, 1991), de chassidische thriller A Stranger among Us (Sidney Lumet, 1992), Money for Nothing (Ramón Menéndez, 1993), Mr. Wonderful (Anthony Minghella, 1993), Angie (Martha Coolidge, 1994), Terminal Velocity (Deran Sarafian, 1994), Le nouveau monde (Alain Corneau, 1995), Crimson Tide (Scott, 1995), Get Shorty (Barry Sonnenfeld, 1995),

The Juror (Brian Gibson, 1996), Night Falls on Manhattan (Lumet, 1996), She’s So Lovely (Nick Cassavetes, 1997), de tv-remake van 12 Angry Men (William Friedkin, 1997), Perdita Durango (Álex de la Iglesia, 1997), uncredited als kok in Midnight in the Garden of Good and Evil (Clint Eastwood, 1997), Fallen (Gregory Hoblit, 1998), The Mighty (Peter Chelsom, 1998), A Civil Action (Steven Zaillian, 1998) en 8MM (Joel Schumacher, 1999). Tijdens en na de opnamen van The Sopranos werden de filmrollen van Gandolfini spaarzamer, ook al omdat niemand hem meer los kon zien van het personage van Tony. Toch is het nog een respectabele lijst: The Mexican (Gore Verbinski, 2001), The Man Who Wasn’t There (Joel Coen, 2001), The Last Castle (Rod Lurie, 2001),

Surviving Christmas (Mike Mitchell, 2004), Romance & Cigarettes (John Turturro, 2005), Lonely Hearts (Todd Robinson, 2006), All the King’s Men (Zaillian, 2006), als de burgemeester in de remake van The Taking of Pelham 1-2-3 (Scott, 2009), Welcome to the Rileys (Jake Scott. 2010), tegenover Famke Janssen in Down the Shore (Harold Guskin, 2011), de tv-film Cinema Verite (Shari Springer Berman en Robert Pulcini, 2011), Killing Them Softly (Andrew Dominik, 2012), Not Fade Away (Chase, 2012), als CIA-directeur in Zero Dark Thirty (Kathryn Bigelow, 2012), The Incredible Burt Wonderstone (Don Scardino, 2013) en het nog uit te brengen Enough Said (Nicole Holofcener, 2013). Gandolfini sprak de stem in van Carol in Where the Wild Things Are (Spike Jonze, 2009).