Donald Richie

88, Tokio, 19 februari, hartfalen

 

Amerikaans schrijver, criticus en wetenschapper, een van de grootste connaisseurs van de Japanse cinema. Uit Ohio afkomstige jongeman maakte in 1947 deel uit van de bezettingsmacht in Japan en publiceerde in het legertijdschrift Pacific Stars and Stripes beschouwingen over kabuki-theater en ikebana. Keerde na een studie Engelse literatuur aan Columbia (New York) in 1954 voorgoed terug naar Japan, maar behield altijd de Amerikaanse nationaliteit, ook al omdat de Japanse wet naturalisatie zo goed als onmogelijk maakt.

Belangrijkste propagandist van Japanse cinema in het westen, verzorgde in 1963 het eerste westerse retrospectief van Yasujiro Ozu tijdens het festival van Berlijn. Schreef boeken als The Japanese Film: Art and Industry (samen met Joseph L. Anderson, 1959),  The Films of Akira Kurosawa (1965), Ozu: His Life and Films (1974) en A Hundred Years of Japanese Film (2001). Schreef film- en literatuurrecensies voor de Engelstalige krant Japan Times (1954-2009). Was enkele jaren curator van het Museum of Modern Art in New York (1969-72). Schreef ook romans en reisboeken, waarvan The Inland Sea werd bewerkt tot een documentaire met Richie in beeld (Lucille Carra, 1991).

Regisseerde en schreef enkele korte experimentele films, die onder meer werden bekroond op het destijds gespecialiseerde festival van Knokke (1964): Atami Blues (1962), Boy with Cat (1966), Dead Youth (1967), Cybele (1968). Zijn bekendste eigen film was later het middellange Five Filosophical Fables (1970). Was als acteur te zien in Emotion (Nobuhiko Obayashi, 1966) en Rikyu (als priester; Hiroshi Teshigahara, 1989). Getrouwd geweest met schrijfster Mary Evans.