Käbi Laretei

92. Stockholm, 31 oktober, doodsoorzaak onbekend

Oorspronkelijk Estse concertpianiste, vanaf 1940 in Zweden. Vierde echtgenote van regisseur Ingmar Bergman (1959-69), moeder van regisseur Daniel Bergman. De film Såsom i en spegel/Through A Glass Darkly/Als in een donkere spiegel (Ingmar Bergman, 1961) was aan haar opgedragen. Ook speelde ze piano in verschillende Bergman-films: in beeld in Stimulantia (episode Daniel, grotendeels een home movie over moeder en zoon; 1967) en Fanny och Alexander/Fanny en Alexander (1982), buiten beeld in Ansikte mot Ansikte/Face to Face (1976) en Höstsonaten/Herbstsonate/Autimn Sonata/Herfstsonate (1978). Ook componeerde ze de muziek voor Bergmans korte, autobiografische film Karins ansikte/Karin’s Face (1984). Speelde de moeder in de Duits-Finse coproductie Flucht in den Norden (naar Klaus Mann; Ingemo Engström, 1986). Maakte verschillend televisieprogramma’s over muziek en literatuur.

Daniel Boulanger

92, Senlis (Oise), 27 oktober, doodsoorzaak onbekend

Frans (scenario)schrijver en gelegenheidsacteur. Winnaar van de Prix Goncourt 1974 voor zijn roman Fouette, cocher! was ook een van de scherpste scenario- en dialoogschrijvers van de nouvelle vague. Oscarnominatie voor  het originele scenario van L’homme de Rio (Philippe de Broca, 1964), samen met Jean-Paul Rappeneau, Ariane Mnouchkine en De Broca. Filmdebuut als dialoogschrijver van Les jeux de l’amour (tevens acteur; De Broca, 1960). Schreef ook het in Locarno onderscheiden script voor Le farceur (scenario & dialoog; De Broca, 1962),

Le bal des espions (sc & dial; Michel Clément, 1960), La récréation (met Jean Seberg; Fabien Collin en François Moreuil, 1961), L’amant de cinq jours (De Broca, 1961), het segment La gourmandise in Les sept péchés capitaux/De zeven hoofdzonden (sc & dial; De Broca. 1962), Cartouche (De Broca, 1962), het segment Une nuit avec une vedette in Les veinards (De Broca, 1963), Peau de banane/De avonturiers (Marcel Ophüls, 1963), Échappement libre (sc & dial; Jean Becker, 1964), Angélique, marquise des anges/Angelique, markiezin van de engelen (dial; Bernard Borderie, 1964), Merveilleuse Angélique/Angelique, de weg naar Versailles (dial; Borderie, 1965), Marie Chantal contre dr. Kha (dial; Claude Chabrol, 1965), Les tribulations d’un chinois en Chine (sc & dial; De Broca. 1965), La vie de château (dial; Rappeneau, 1966), Monnaie de singe/Bajes in…bajes uit… (dial; Yves Robert, 1966), Tendre voyou (Becker, 1966), Le roi de coeur/King of Hearts (sc & dial; De Broca, 1966),
Le voleur (dial; Louis Malle, 1967), Un homme de trop (dial; Costa-Gavras, 1967), het segment Mademoiselle Mimi in Le plus vieux métier du monde/The Oldest Profession (met Jeanne Moreau; De Broca. 1967), La route de Corinthe/Aan een zijden draad (sc & dial; Chabrol, 1967), de dialogen van de segmenten William Wilson (Malle) en Metzengerstein (Roger Vadim) in Histoires extraordinaires (1968), Le diable par la queue/De duivel bij z’n staart (sc & dial; De Broca, 1969), Les caprices de Marie (sc & dial; De Broca, 1970), Les mariés de l’an II (dial; Rappeneau, 1970), La maison sous les arbres/The Deadly Trap (bewerking; René Clément, 1971), Les pétroleuses (met Brigitte Bardot en Claudia Cardinale; Christian-Jaque, 1972), Pas folle la guêpe (bew & dial; Jean Delannoy, 1972), L’affaire Dominici (Claude Bernard-Aubert, 1973), Deux hommes dans la ville (José Giovanni, 1973), Police Python 357 (sc & dial; Alain Corneau, 1976), sc & dial van Une femme fidèle (met Sylvia Kristel; Vadim, 1976), La menace (sc & dial; Corneau, 1977),
Ils sont grands, ces petits (bew & dial; Joël Santoni, 1979), Le cheval d’orgueil (bew & dial; Chabrol, 1980), Les cavaliers de l’orage (bew & dial; Gérard Vergez, 1984), Chouans! (sc & dial; De Broca, 1988) en La Révolution Française (Robert Enrico en Richard T. Heffron, 1989). Speelde vele filmrolletjes, waarvan vooral dat van Antoine Doinels buurman, de tenor, in Domicile conjugal/ Bed and Board (François Truffaut, 1970) het best in de herinnering blijft. Ook in beeld als politie-inspecteur Vital in À bout de souffle (Jean-Luc Godard, 1960), als Ernest in Tirez sur le pianiste (Truffaut, 1960), L’œil du malin (Chabrol, 1962), La mariée était en noir/The Bride Wore Black (Truffaut, 1968), Toute une vie (Claude Lelouch, 1974) en als bankdirecteur in La zizanie/Onkruid vergaat niet (Claude Zidi, 1978).

Françoise Bertin

86, Galan (Hautes-Pyrénées), 26 oktober, natuurlijke dood

Frans actrice.  Vooraanstaand toneelspeelster met ook een lange film- en tv-carrière, zij het vooral in kleinere rollen. Debuteerde in L’année dernière à Marienbad (Alain Resnais, 1961). Daarna onder veel meer in Muriel ou le temps d’un retour (Resnais, 1963), Le journal d’une femme de chambre (Luis Buñuel, 1964), La guerre est finie (Resnais, 1966), Calmos (Bertrand Blier, 1976), Le corps de mon ennemi (Henri Verneuil, 1977), Diabolo menthe (Diane Kurys, 1977), Les petits câlins (Jean-Marie Poiré, 1978), Au bout du bout du banc (Peter Kassovitz, 1979), I Want to Go Home (Resnais, 1988), On connaît la chanson (Resnais, 1997), Les enfants du marais (Jean Becker, 1999), La captive (Chantal Akerman, 1999), The Truth about Charlie (Jonathan Demme 2001), La fleur du mal (Claude Chabrol, 2002), L’enfer (Danis Tanovic, 2005), Ne le dis à personne (Guillaume Canet, 2006), Ensemble, c’est tout (Claude Berri, 2007), Un conte de Noël (Arnaud Desplechin, 2008), Le petit Nicolas (Laurent Tirard, 2009), Paulette (Jérôme Enrico, 2012) en Le renard jaune (Jean-Pierre Mocky, 2013). Weduwe van acteur Gérard Lorin.

Françoise Bertin from Ghislaine Malaterre on Vimeo.

Marcia Strassman

66, Sherman Oaks CA, 25 oktober, borstkanker

Amerikaans actrice. Begonnen als kindermodel en zangeres. Vooral op televisie te zien, met name als de verpleegster Margie Cutler in M*A*S*H (1972-73) en Julie Kotter in  Welcome Back, Kotter (1975-79). Bekendste filmrol als de vrouw van Rick Moranis in Honey, I Shrunk the Kids (Joe Johnston, 1989) en het vervolg Honey, I Blew Up the Kid (Randal Kleiser, 1992). Ook in films als Changes (Hall Bartlett, 1969), Soup for One (Jonathan Kaufer, 1982), The Aviator (George Miller, 1985), Another Stakeout (John Badham, 1993), Earth Minus Zero (Joey Travolta, 1996) en Reeker (Dave Payne, 2005). Activiste voor de aidsbestrijding. Gescheiden van scenarist en regisseur Robert Collector.

L. M. Kit Carson

73, Dallas, 20 oktober, longontsteking

Amerikaans acteur, (scenario)schrijver en producent, voluit Lewis Minor Carson. Speelde op een aantal cruciale momenten een rol in de filmgeschiedenis. Zo schreef hij de scenariobewerking van Sam Shepards toneelstuk voor de gelijknamige film Paris, Texas (Wim Wenders, 1984), die een Gouden Palm won. Hunter Carson, zoon uit zijn huwelijk met actrice Karen Black, speelde de rol van het zoontje van Nastassia Kinski. De uit Texas afkomstige Kit Carson ontleende zijn eerste bekendheid aan de titelrol in de fakedocumentaire David Holzman’s Diary (Jim McBride, 1967), een van de eerste indie filmhits.

Later schreef hij met dezelfde regisseur Breathless (McBride, 1983), een Amerikaanse remake van À bout de souffle (Jean-Luc Godard, 1963). Ook schreef Carson de documentaire The Lexington Experience (Lawrence Schiller, 1971) en maakte hij een documentair portret van Dennis Hopper op de set van The Last Movie (Hopper, 1972), getiteld The American Dreamer (tevens scenario; Schiller en Carson, 1971).
Ook schreef hij de speelfilm Chinese Boxes (tevens acteur; Christopher Petit, 1984) en sleutelde mee aan het script van The Last Word (Roy Boulting, 1979), waarin zijn vrouw Karen Black een van de hoofdrollen speelde. Schreef ook The Texas Chainsaw Massacre 2 (Tobe Hooper, 1986), twee afleveringen van de tv-serie The Hitchhiker (1987) en enkele low-budget-films. Als vriendendienst aan de broertjes Owen en Luke Wilson produceerde Carson een korte zwart-witfilm waar ze in speelden, Bottle Rocket (Wes Anderson, 1994) en hielp twee jaar later als coproducent er een lange versie van te maken, met dezelfde regisseur en acteurs (1996), het speelfilmdebuut van Anderson.
Produceerde ook Hurricane/Hurricane Streets (Morgan J. Freeman, 1997) en coproduceerde The Crow: Wicked Prayer (Lance Mungia, 2005). Als acteur maakte Carson een comeback in Running on Empty (tegenover River Phoenix; Sidney Lumet, 1988), was als David Holzman kort te zien in de fakedocumentaire Lisa Picard Is Famous (Griffin Dunne, 2000) en trad op in CQ (Roman Coppola, 2001) en de korte film Bastard (Kirsten Dunst, 2010). Ook is Carson een van de 160 underground filmmakers die worden geportretteerd in Birth of a Nation (Jonas Mekas, 1997).

Marie Dubois

77, Lescar (Pyrénées-Atlantiques), 15 oktober, gevolgen van multiple sclerose

Frans actrice, pseudoniem van Claudine Lucie Pauline Huzé. Ontleende haar artiestennaam aan een roman van Jacques Audiberti, op suggestie van haar boezemvriend François Truffaut, die haar ontdekte voor een hoofdrol tegenover Charles Aznavour in zijn tweede lange speelfilm, Tirez sur le pianiste (1960). Naturel van een anti-ster maakte haar tot de favoriet van de regisseurs in de nouvelle vague en lang daarna. Won een César als beste vrouwelijke bijrolvertolkster voor La menace (Alain Corneau, 1979) en werd in dezelfde categorie nogmaals genomineerd voor Descente aux enfers (Francis Girod, 1986). Voorts in films als Le monocle noir (Georges Lautner, 1961), Une femme est une femme (Jean-Luc Godard, 1961), Jules et Jim (Truffaut, 1961),

Le signe du lion (Eric Rohmer, 1962), La chasse à l’homme (Édouard Molinaro, 1964), La ronde (Roger Vadim, 1964), Weekend à Zuydcoote/Weekend bij Duinkerken (Henri Verneuil, 1964), tegenover Jean Gabin en Fernandel in L’âge ingrat (Gilles Grangier, 1964), Les grandes gueules (Robert Enrico, 1965), Les fêtes galantes (Robert Enrico, 1965), La grande vadrouille/Samen uit, samen thuis (Gérard Oury, 1966), Le voleur (Louis Malle, 1967), Monte Carlo or Bust!/Those Daring Young Men in Their Jaunty Jalopies (Ken Annakin, 1969), La maison des Bories (top-billed; Jacques Doniol-Valcroze, 1970), Bof…anatomie d’un livreur (Claude Faraldo, 1971), L’oeuf (Jean Herman, 1972), Les arpenteurs (Michel Soutter, 1972), Le serpent (Verneuil, 1973), Vincent, François, Paul…et les autres (Claude Sautet, 1974), L’innocente (Luchino Visconti, 1976), Il y a longtemps que je t’aime (Jean-Charles Tacchella, 1979), Mon oncle d’Amérique (Alain Resnais, 1980), La petite sirène (Roger Andrieux, 1980), de documentaire Sois belle et tais-toi (Delphine Seyrig, 1981), L’ami de Vincent (Pierre Granier-Deferre, 1983), Garçon! (Sautet, 1983) en Rien ne va plus (Claude Chabrol, 1997). Weduwe van acteur Serge Rousseau, die als agent de belangen van een groot aantal Franse filmsterren zou gaan behartigen.

Gabrielle Reidy

54, Londen, 14 oktober, hersentumor

Iers actrice. Speelde de moeder van Scarlett Johansson in Girl with a Pearl Earring (Peter Webber, 2003). Filmdebuut in Educating Rita (Lewis Gilbert, 1983). Voorts kleine rollen in onder meer December Bride (Thaddeus O’Sullivan, 1991), Robin Hood (John Irvin, 1991), The Baby of Mâcon (Peter Greenaway, 1993), The Devil’s Own (Alan J. Pakula, 1997), Iris (Richard Eyre, 2001), Veronica Guerin (Joel Schumacher, 2003), de korte film Sea Monsters (Mark Walker, 2003), Kings (Tom Collins, 2007), What Richard Did (Leonard Abrahamson, 2012), Kelly + Victor (Kieran Evans, 2012) en The Numbers Station (Kasper Barfoed, 2013). Schreef een toneelstuk over Holocaustoverlevende Isabella Leitner en speelde zelf de titelrol, ook in de verfilming Fragments of Isabella (Ronan O’Leary, 1989). Getrouwd met acteur Gary Lilburn, tegenover wie ze de hoofdrol speelde in de korte film Memories (Sam Smith, 2011).

Gabrielle Reidy - Showreel 2013 from Lorraine Brennan on Vimeo.

Henk Uterwijk

76, Oudehorne, 14 oktober, natuurlijke dood

Nederlands acteur. Eindexamen Toneelschool Amsterdam (1964). Speelde onder meer bij Nieuw Rotterdams Toneel (1964-67) en Zuidelijk Theater Globe (1969-79). Kleine rollen in films als Rubia’s Jungle (Pim de la Parra, 1970), Mens erger je niet (Wim Verstappen, 1975), De laatste trein/Blokpost (Erik van Zuylen, 1975), Keetje Tippel (Paul Verhoeven, 1976), Soldaat van Oranje (Verhoeven, 1977), De Anna (Van Zuylen, 1983) en Gat in de grens (Hans Hylkema, 1984). Ook in tv-series als De vloek van Woestewolf (Thijs Chanowski, 1974) en Sil de Strandjutter (Bob Löwenstein, 1976). Tevens stemacteur en toneelregisseur.

Elizabeth Peña

55, Los Angeles, 14 oktober, levercirrose en andere gevolgen van overmatig alcoholgebruik

Amerikaans actrice van Cubaanse afkomst. Geboren in New Jersey, gedeeltelijk opgegroeid in Cuba. Verzette zich altijd tegen casting in stereotiepe rollen, wat helaas niet altijd te vermijden bleek. Ster van indie films als Lone Star (John Sayles, 1996) en haar debuutfilm El Super (Leon Ichaso en Orlando Jiménez-Leal, 1979), die ook grote en kleine rollen speelde in Hollywoodproducties, bij voorbeeld Jacob’s Ladder (Adrian Lyne, 1990) en  Free Willy 2: The Adventure Home (Dwight H. Little, 1995), maar vooral als de huishoudster Carmen in Down and Out in Beverly Hills (Paul Mazursky, 1986). Voorts onder meer in Times Square (Allan Moyle, 1980), They All Laughed (Peter Bogdanovich, 1981), Crossover Dreams (Ichaso, 1985), La Bamba (Luis Valdez, 1987), *batteries not included (Matthew Robbins, 1987), Blue Steel (Kathryn Bigelow, 1989), The Waterdance (Neal Jimenez en Michael Steinberg, 1992), Dead Funny (top-billed; John Feldman, 1994), Across the Moon (Lisa Gottlieb, 1995), de tv-film The Second Civil War (Joe Dante, 1997), tegenover Jackie Chan en Chris Tucker in Rush Hour (Brett Ratner, 1998), Strangeland (John Pieplow, 1998), Things Behind the Sun (Allison Anders, 2001), Tortilla Soup (Maria Ripoll, 2001),

als vroedvrouw in Impostor (Gary Fleder, 2001), Ten Tiny Love Stories (Rodrigo García, 2002), How the Garcia Girls Spent Their Summer (top-billed; Georgina Riedel, 2005),
Transamerica (Duncan Tucker, 2005), Down in the Valley (David Jacobson, 2005), The Lost City (Andy Garcia, 2005), Goal II: Living the Dream (Jaume Collet-Serra, 2007), het Zuid-Koreaanse D-War (Hyung-rae Shim, 2007), Love Comes Lately (naar Isaac Bashevis Singer; Jan Schütte, 2007), Nothing like the Holidays (Alfredo De Villa, 2008), Mother and Child (R. García, 2009), The Perfect Family (Anne Renton, 2011), Plush (Catherine Hardwicke, 2013) en Grandma (Paul Weitz, 2015). Postuum worden nog rollen verwacht in onder meer Girl on the Edge (Jay Silverman, 2015) en Ana Maria in Novela Land (Riedel, 2015). In tv-series als Shannon’s Deal (Sayles, 1990-91), L.A. Law (1993-94), Resurrection Blvd. (2000-01), Modern Family (2013) en Matador (2014). Peña leende haar stem aan Mirage in de originele versie van animatiefilm The Incredibles (Brad Bird, 2004).

Elizabeth Norment

61, New York, 13 oktober, kanker

Amerikaans actrice. Vooral bekend door de rol van Nancy Kaufberger, secretaresse van Frank Underwood (Kevin Spacey) in drie seizoenen van de Netflix-serie House of Cards (2013-15).  Veel andere tv-rollen  (bv als rechter in Law and Order), ook enkele films: als kapster in The Woman in Red (Gene Wilder, 1984), Runaway (Michael Crichton, 1984), Romy and Michele’s High School Reunion (David Mirkin, 1997) en Murder in Mind (Andrew Morahan, 1997).

Alain Siritzky

72, Parijs, 11 oktober, natuurlijke dood

In New Yorkse ballingschap geboren Frans producent. Verwierf, toen hij algemeen directeur was van distributiehuis Parafrance zonder het zelf te hebben gelezen de filmrechten van Emmanuelle Arsans erotische boeken en produceerde  vervolgens een van de meest succesvolle filmseries aller tijden, die begon met Emmanuelle (Just Jaeckin, 1974) en een ster maakte van hoofdrolspeelster Sylvia Kristel. Daarna onder meer Emmanuelle 2/Emmanuelle l’antivierge (Francis Giacobetti. 1975), Emmanuelle IV (Francis Leroi en Iris Letans, 1984), Emmanuelle 5 (de eerste zonder Kristel; Walerian Borowczyk, 1987), Emmanuelle 6 (Bruno Zincone, 1988), Emmanuelle au 7ième ciel (met Kristel; Leroi, 1993) en een lange reeks videofilms met de naam Emmanuelle in de titel. Produceerde voorts onder meer de komedie Le cowboy (Georges Lautner, 1985), het in Moskou gedraaide Sex et perestroïka (François Jouffa en Leroi, 1990) en de filmseries Justine (1995-97), Passion and Romance (1997) en Sex Files (1998-2000).

Walter Bockmayer

66, Keulen, 7 oktober, longkanker

Duits acteur, regisseur en scenarioschrijver. Ster van de Keulse underground, waar hij in de jaren 70 een vijftiental cultfilms op 8mm draaide, zoals Salzstangengeflüster (1975). Balanceerde op de rand van Heimatfilm en nichterige kitsch, vaak met een sterk Amerikaanse inslag. Regisseerde meestal samen met zijn levenspartner Rolf Bührmann. Brak door, ook op het Rotterdamse Film International, met zijn eerste lange film op 16mm Jane bleibt Jane (1977), over de bewoonster van een bejaardenhuis die denkt dat ze de weduwe van Tarzan is. Flammende Herzen (1978), gesitueerd tussen Manhattan en het Oktoberfest, deed mee in de Berlijnse competitie. In de kermisfilm Looping (1981) speelde Shelley Winters de hoofdrol. Alleen in Duitsland was de psychedelische variant op Heimatklassieker Geierwally (1988) succesvol. Bockmayer speelde gastrolletjes in films als In einem Jahr mit 13 Monden (Rainer Werner Fassbinder, 1978), Der Durchdreher (Helmut Dietl, 1979) en Im Himmel ist die Hölle los (Helmer von Lützelburg, 1984). Opende in 1984 in Keulen het Kaiserhoftheater, waar hij met zijn vrienden dialectversies van Carmen en La Traviata opvoerde, veelal in travestie.

Marian Seldes

86, New York, 6 oktober, na een lange ziekte

Amerikaans actrice en dramadocent. Lange loopbaan op Broadway (1948-2007), waar ze vijf keer voor een Tony werd genomineerd en de prijs won voor A Delicate Balance (1973) van haar favoriete auteur, Edward Albee. Speciale Tony voor geheel oeuvre in 2010. Dochter van journalist Gilbert Seldes, studeerde theater bij Sanford Meisner en dans bij Martha Graham. Veel radio en televisiewerk, enkele films: de pseudodocumentaire The Lonely Night (Irving Jacoby, 1954), The Young Stranger (John Frankenheimer, 1957), The True Story of Jesse James (Nicholas Ray, 1957),  de Disney-western The Light in the Forest (Herschel Daugherty, 1958), de Jezusbiografie The Big Fisherman (Frank Borzage, 1959), de Dostojewskivariant Crime & Punishment, USA (Denis Sanders. 1959), als Herodias in The Greatest Story Ever Told (George Stevens, 1965), als de moeder van Harvey Keitel in het nog steeds onderschatte Fingers (James Toback, 1978),

The Gun in Betty Lou’s Handbag (Allan Moyle, 1992), als Eleanor Roosevelt in de tv-film Truman (Frank Pierson, 1995), als de weduwe Douglas in de Disneyverfilming van Mark Twain Tom and Huck (Peter Hewitt, 1995), tegenover Kevin Bacon in Digging to China (Timothy Hutton, 1997), Affliction (Paul Schrader, 1997), Home Alone 3 (Raja Gosnell, 1997), een cameo in Celebrity (Woody Allen, 1998), tegenover Bruce Dern in The Haunting (Jan De Bont, 1999), Duets (Bruce Paltrow, 2000), tegenover Charlton Heston, als de ouders van Andie MacDowell, in Town & Country (Peter Chelsom, 2001), Hollywood Ending (Allen, 2002), Mona Lisa Smile (Mike Newell, 2003), Suburban Girl (Marc Klein, 2007), de korte film naar Truman Capotes Miriam (Liliana Greenfield-Sanders, 2007), The Visitor (Tom McCarthy, 2007), August Rush (Kirsten Sheridan, 2007), Leatherheads (George Clooney, 2008) en  Jeremy Fink and the Meaning of Life (Tamar Halpern, 2011). Gaf acteerlessen bij The Julliard School (1967-91), onder meer aan William Hurt, Kevin Kline en Robin Williams. Gescheiden van schrijver Julian Claman, weduwe van toneel- en scenarioschrijver Garson Kanin.

Misty Upham

32, Auburn WA, 5 oktober, vermoedelijke zelfdoding in ravijn

Amerikaans actrice behorend tot de Blackfoot-stam. Opmerkelijke hoofdrol in het voor twee Oscars genomineerde Frozen River (Courtney Hunt, 2008). Debuteerde in Skins (Chris Eyre, 2002). Ook in Django Unchained (zonder credit; Quentin Tarantino, 2012), Jimmy P. (Arnaud Desplechin, 2013), als huishoudster in August: Osage County (John Wells, 2013) en Cake (Daniel Barnz, 2014). Verwacht wordt haar laatste rol in Crawlspace (Phil Claydon, 2015).

Geoffrey Holder

84, New York, 5 oktober, complicaties bij longontsteking

In Trinidad geboren Amerikaans choreograaf, danser, acteur, zanger en beeldend kunstenaar, zoon van ouders uit Barbados. Danser bij het Metropolitan Opera Ballet in New York en Broadway-acteur werd internationaal bekend als exuberant bijrolacteur, zoals de voodoo Bond-schurk baron Samedi in Live and Let Die (tevens choreografie; Guy Hamilton, 1973) en Willie Shakespeare in de geflopte supermusical Dr. Dolittle (Richard Fleischer, 1967).

Filmdebuut met een klein rolletje in de Britse Othello-variant All Night Long (Basil Dearden, 1962). Ook als matroos in Krakatoa: East of Java (Bernard L. Kowalski, 1968), als tovenaar in Everything You Always Wanted to Know about Seks But Were Afraid to Ask (Woody Allen, 1972), Swashbuckler/The Scarlet Buccaneer (tevens choreografie; James Goldstone, 1976), als Punjab in Annie (John Huston, 1982), tegenover Eddie Murphy in Boomerang (Reginald Hudlin, 1992) en Hasards ou coïncidences (Claude Lelouch, 1998). Holders stem was te horen in The Noah (Daniel Bourla, 1975) en als de verteller in Charlie and the Chocolate Factory (Tim Burton, 2005). Met zijn echtgenote, danseres Carmen de Lavallade, werd hij geportretteerd in de documentaire Carmen & Geoffrey (Linda Atkinson en Nick Doob, 2005).

Hugo Carvana

77, Rio de Janeiro, 4 oktober, longkanker

Braziliaans acteur en regisseur., voluit Hugo Carvana de Hollanda. Bekend gezicht van de Cinema Novo, bij voorbeeld in films als Os cafajestes (Ruy Guerra, 1962), Os fuzis (Guerra, 1964), Terra em transe (Glauber Rocha, 1967), O bravo guerreiro (Gustavo Dahl, 1968), Macunaíma (Joaquim Pedro de Andrade, 1969), O Dragão da Maldade contra o Santo Guerriero/Antonio das Mortes (Rocha, 1969), Der Leone Have Sept Cabeças (Rocha, 1970), Todo nudez será castigada (Arnaldo Jabor, 1973) en Tenda dos milagres (naar Jorge Amado; Nelson Pereira dos Santos, 1977). Speelde ook de hoofdrol in zijn regiedebuut, het festivalsucces Vai trabalhar vagabundo (ook scenario; 1973). Regisseerde nog acht films, waaronder Bar Esperança (1983), O homem nu (1997) en Casa da Mãe Joana (2008).

Konrad Boehmer

73, Amsterdam, 4 oktober, herseninfarct

Oorspronkelijk Duits musicoloog, criticus en componist. Componeerde soms onder de naam Walter Konrad. Geboren in Berlijn, leerling van Karlheinz Stockhausen. Vanaf 1966 in Nederland. Schreef over muziek in Vrij Nederland. Componeerde voor film alleen de soundtrack bij de documentaire Dzikow Stary (Hans Fels, 1984). Bestuurder van auteursrechtenorganisatie BUMA/Stemra.

Konrad Boehmer from andrewkeen on Vimeo.

Ward Ruyslinck

85, Meise (Vlaams-Brabant), 3 oktober, ziekte van Alzheimer

Belgisch (scenario)schrijver, pseudoniem van Raymond Charles Marie De Belser. Van zijn romans prijken vooral Wierook en tranen (1958) en Het reservaat (1964) op menige literatuurlijst van scholieren, wegens overzichtelijke stijl en lengte. Zijn kritische houding tegenover kerk en staat was mild genoeg om hem aanvaardbaar te maken voor het establishment, dat hem in 1975 benoemde in de Koninklijke Vlaamse Academie van België voor Wetenschappen en Kunsten, vanaf 1985 zelfs als voorzitter. Sommige van zijn boeken werden verfilmd, zoals de roman Golden Ophelia (met Henk van Ulsen; Marcel Martin, 1974) en voor televisie Dicht bij het water (Martin, 1964), De stemmer (Walter Eysselinck, 1968), in coproductie met de NCRV Wierook en tranen (Ruud Keers, 1977) en De stille zomer (Juul Claes, 1981). Zelf schreef Ruyslinck één origineel scenario, voor de wonderlijke korte tv-film, De geboorte en dood van Dirk Vandersteen jr.(Robbe De Hert, 1968). In de aanklacht tegen een fictieve autoritaire staat spelen Jan Decleir en diens oudere, in 1974 verongelukte broer Dirk Decleir (als dictator) de hoofdrollen.